Temperament – typologia Hipokratesa-Galena
Temperament uznawany jest za ważny element warunkujący zachowanie człowieka (Strelau, 2006). Przejawia się on w wielu aspektach życia społecznego, takich jak sposób spędzania wolnego czasu czy interakcje społeczne. Funkcjonalne znaczenie temperamentu przejawia się w specyficznych sytuacjach jak również w różnych formach aktywności. Szczególne znaczenie temperamentu przejawia się w sytuacjach trudnych, stawiających człowiekowi wyzwania (Strelau, 2012).
Temperament uznawany jest za materiał wyjściowy, na zrębach którego kształtuje się osobowość. Obejmuje pierwotne cechy osobowości obecne u człowieka od wczesnego dzieciństwa o podłożu ściśle biologicznym (Strelau, 2012). Wynika to w głównej mierze z faktu, iż temperament jest wynikiem ewolucji biologicznej a jego przejawy obserwowane są już w okresie neonatalnym (Strelau, 2006).
Samo pojęcie temperamentu, nie jest pojęciem jednoznacznym (Strelau, 2012). Większość badaczy uznaje, iż do cech charakteryzujących temperament należą (Strelau, 2008):
- jest częścią składową osobowości;
- charakteryzuje się względną stałością w ciągu życia;
- ma podłoże biologiczne;
- różnice indywidualne są częściowo determinowane genetycznie;
- obecny jest od wczesnego dzieciństwa;
- występuje także w świecie zwierząt.
Temperament – pionierzy badań
Badania nad temperamentem i jego wpływem na zachowanie człowieka należy do najstarszych w psychologii. Pierwsze obserwacje a tym samym typologia temperamentu przypisywana jest Hipokratesowi i Galenowi. Wyszczególnili oni 4 dominujące temperamenty.
Temperament – typologia
- sangwinik – charakteryzuję się siłą, równowagą oraz ruchliwym układem nerwowym
- choleryk – charakteryzuje się silnym i niezrównoważonym układem nerwowym
- melancholik – reprezentuje słaby układ nerwowy, jest to osoba o długotrwałych reakcjach emocjonalnych
- flegmatyk – reprezentuje silny i zrównoważony układ nerwowy.
Jest to jedna z niewielu teorii, która przetrwała ponad 18 stuleci i nadal cieszy się niezmierną popularnością.
>>PRZEJDŹ DO TESTU<<
Odwołania
Strelau, J. (2006). Temperament jako regulator zachowania z perspektywy półwiecza badań. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Strelau, J. (2008). Psychologia różnic indywidualnych. W J. Brzeziński (Red.), Wykłady z psychologii (wyd. 2, Tom 10). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Scholar”.
Strelau, J. (2012). Psychologia temperamentu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.